Dr. Azze Muini İle Ropörtaj

Dr.Azze Muini hocamız ile çok güzel bir röportaj yaptık. Kendisi farklı ülkelerde Kuran, kıraat eğitimi vermiş, farklı milletlerden pek çok öğrenci okutmuş, Kuran ve Kıraat ilimlerinde icazet sahibi bir hoca hanımdır. Röportaj yaptığımız hocalarımızda bizi en etkileyen şeyler; vaktin kıymetini çok iyi bilmeleri, çok çalışkan ve âli himmet olmaları… İşte bu tarife uygun bir roportaj diyelim….

Eğitim Süreci

Sahih Tilavet: Azze Hocam hoşgeldiniz. Bu kadar yoğunluğunuz arasında bize vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz. Kendinizi kısaca tanıtır mısınız ?

Azze Hoca: Rahman ve rahim olan Allahın adıyla… Hamd, alemlerin Rabbi Allah’a mahsustur. Efendimiz Muhammed (sallallahu aleyhı ve sellam’e), onun ailesine ve tüm ashâbına salât ve selam olsun. Hoşbuldum, ben de teşekkür ederim bu güzel davet için.

İsmim: Azze binti Haşim Muini. 1973 yılında Suudi Arabistan’ın Cidde şehrinde doğdum. Aslen Suriyeliyim. Allah’a şükürler olsun ki 17 yaşındayken Kur’an’ı Kerimi ezberledim, üniversiteye başlamadan önce. 

1996  yılında Cidde’deki Kral Abdülaziz Üniversitesi’nde Fen Fakültesi Biyokimya Bölümü’nden mezun oldum. Sonra yüksek lisansımı 2004  yılında Open American Universitesi Kuran Bilimleri Fakültesi’nde yaptım.  Daha sonra 2015  yılında Malezya’daki Uluslararası Medine Üniversitesi’nde, Kuran Okumaları Bölümü’nde doktoramı yaptım elhamdülillah. 

Sahih Tilavet: Hocam Kuran ilimlerinin tahsilini nerede yaptınız ? Hangi hocalardan eğitim aldınız ? 

Azze Hoca: Asım kıraati Hafs rivayeti’nden (şatibiyye tariki) icazetimi 1997 yılında Dr. Eymen Suveyd Hoca‘dan aldım. Ayrıca İbnu’l Cezeri‘nin Manzumetu’l mukaddimesini, Telhısu sarihi’n-nas isimli manzumeyi ve hadis usulü ile alakalı olan el-Manẓûmetü’l-Beyḳūniyye’yi ezberleyip icazet aldım. Sonra 1998 yılında Hafs rivayetinin Tayyibe tarikinden icazetimi Dr. Rihab Şakaki hocahanımdan aldım. Sonra Rihab Hocama Şatibiyye ve Dürre yolundan on kıraat okudum ve 2009 yılında icazet aldım  elhamdulıllah… Ayrıca Rihab Hocamdan Manzumetu’l mufid, Şatibiyye ve Dürre manzumelerinden icazet aldım.

Neden Kuran İlimleri

Sahih Tilavet: Hocam çok kıymetli hocalardan ilim almışsınız. Allah onların da sizin de ömrünüze, ilminize bereket versin. Peki hocam neden Kuran ilimlerini tercih ettiniz ?

Azze Hoca: Elhamdülillah, küçük yaşımdan beri Allah’ın kitabına ilgi duyuyor, onu öğrenip öğretmeyi seviyordum. Daha sonra kalbime Allah’ın kitabına hizmet etme, tecvid ve kıraat ilimleriyle ilgili metinleri ezberleme sevgisi düştü. Allah’a hamd olsun, ilk kez Allah’ın kitabını öğretmeye başladığımda ise yaşım 17 idi.

Üniversitede biyokimya okudum ve ardından üç yıl boyunca bir hastanede laboratuvar uzmanı olarak çalıştım. Ancak kalbim ve aklım her zaman Kur’an ve kıraatlarla meşguldü ve bu konularla ilgili kitapları incelemeyi seviyordum. Bu nedenle, Kur’an ilimlerinde yüksek lisans yapmak için bir üniversiteye kayıt oldum.

Yüksek lisans eğitimim sırasında, İmam İbnu-l Cezeri’nin Mukaddime adlı manzumesinin şerhlerinden biri olan; Seyfeddin İbn Atâullah el-Fadali‘nin (ö. h. 1020) “el-Cevahiru’l-Mudiyye ale’l-Mukaddimeti’l-Cezeriyye” adlı eserini tahkik ettim. Elhamdülillah, bu kitap el-Rüşd yayınevi tarafından Suudi Arabistan’da basıldı.

Sonra evlendim ve (bir kız ve bir erkek) çocuk sahibi oldum. Daha sonra doktora yapmak için Kur’an kıraatleri bölümüne kayıt oldum. Bu süre zarfında, İmam Ebu Şame el-Makdisi’nin (ö. h. 665) Şatibiyye manzumesinin şerhlerinden birini inceledim ve çalışmamı ‘İmam Ebu Şame el-Makdisi ve Kitabı İbraz el-Meani’deki Metodu’ adıyla tamamladım. Elhamdülillah, çalışmam Dubai Uluslararası Kur’an Ödülü tarafından basıldı.

İcazet Okutma

Sahih Tilavet: Hocam Kur’an ve kıraat alanında yaptığınız çalışmalarınızdan biraz bahsedebilir misiniz ?

Azze Hoca: İlk olarak Asım kıraati Hafs rivayeti Şatibiyye tariki ile bana icazet okuyan arkadaşlardan başlayalım:

• Halime Muhammed Ali Saleh Kammam, (Eritreli, h. 1419 )
• Fatıma Muhammed Ali El-Bar (Suudi, h. 1420 )
• İbtihal Muhammed Ali El-Bar ( Suudi, h. 1421)
• Cihan Said Salim Bawzir  (Yemenli, h. 1422)
• Seba Muhammed Ali El-Sufi (Yemenli h. 1431 )
• İman Necm Abdurrahman Halaf  (Iraklı h. 1433 )
• Ayşe Saad Haşim El-Cebri (Yemenli h. 1433 )

İkinci olarak, Asım kıraati Hafs rivayeti Tayyibe tariki ile icazet alan kardeşlerim:

• Beyan İrfan Mahmud (Suriyeli, h.1419 )
• Maha Hamdan El-Masri (Filistinli, h.1420 )
• Lulu El-Atas (Yemenli, h. 1425) 
• Cihan Said Salim Bawzir (Yemenli, h. 1429 )
• Ala Muhammed Hayır Barguth (Suriyeli, h. 1430 )
• Selva Salah Aman Beyan (Eritreli, h. 1432 )

Üçüncü olarak,  benden Asım kıraati Şatibiyye tariki ile icazet alan kardeşlerim:

• Vefa Hüseyin Muhammed Saleh Adas (Filistinli, h. 1430 )
• Seher Abdou Muhammed El-Shami (Yemenli, h. 1440 )
• Şezu Enver Ali Saleh (Yemenli, h. 1442 )
• Nedha Ali Muhammed El-Hakim (Yemenli, h. 1444 )
• Semiye Muhammed El-Hawari (Yemenli, h. 1444 )
• Elham Muhammed Merzuk (Yemenli, h.  1444 )
• Selva Abdullah El-Hussam (Yemenli, h. 1445 )

Dördüncü olarak, Şatibiyye ve Dürre yoluyla on kıraati cem etmek sureti ile icazet alan kardeşlerim: 

• Selva Salah Aman Beyan (Eritreli, h. 1439 )
• Havva Ebrek (Çadlı, h. 1439 )

Beşinci olarak, Şatibiyye yoluyla yedi kıraati cem eden, icazet alan kardeşlerim:

• Tuğba Saraçoğlu (Türkiye –  28.06.2024 )
• Esra Yılmaz (Türkiye –  28.06.2024 )

Eser Çalışmaları:

• Yüksek lisans tahkik çalışmam olan; Seyfeddin İbn Atâullah El-Fedâlî’nin (ö. 1020 H) “”el-Cevahiru’l-Mudiyye ale’l-Mukaddimeti’l-Cezeriyye” Riyad’daki El-Rüşd yayınevi tarafından h. 1426  yılında 539 sayfa olarak yayımlandı.
• İmam Ebû Şâme el-Makdisî ve Kitabı İbrazu’l-Maâni’deki Metodu:  adlı doktora tezim, Dubai Kuran Ödülü tarafından 2017 yılında 463 sayfa olarak yayımlandı.
• Ayrıca, bazı makaleler ve el yazmaları üzerinde çalışmalarım devam etmektedir.

Eğitim ve Kur’an Hizmeti Alanındaki Çalışmalar:

• 1999 yılında Prens Selman Kur’an-ı Kerim’i Ezberleme ve Güzel Okuma Yarışması’nda jüri üyesi olarak yer aldım.
• 2000 yılında Cidde’deki el-cem’iyyetu’l-hayriyye ‘nin kadınlar bölümünde Kuran okullarındaki öğretmenlerin ataması konusunda eğitim komitesinde ve bilim kurulunda görev aldım.
• 2001 yılında Cidde’deki el-cem’iyyetu’l-hayriyye’nin kadınlar bölümüne bağlı eğitim komitesinde Kur’an öğretmenleri eğitim verdim ayrıca bu süre zarfında İbnu’l Cezeri’ye ait “el-Mukaddime adlı manzumeyi ders olarak yaptırdım.
• 2004-2005 yıllarında Cidde’deki Dâr el-Hudâ Kur’an-ı Kerim Ezberleme Okulu’nda “Şâtıbiyye manzumesi” dersleri verdim.
• 2003-2010 yılları arasında Cidde’deki el-cem’iyyetu’l-hayriyye’nin kadınlar bölümüne bağlı icâzet bölümü’nün bilim kurulunda üye olarak çalıştım.
• 2005 yılında Montreal/Kanada’da Arapça konuşan ve Arapça bilmeyen öğrencilere altı ay boyunca Kur’an-ı Kerim’i doğru okuma, ezberleme ve tecvit dersleri verdim.
• 2005 yılında Flint/Michigan, ABD’de üç ay boyunca tecvit dersleri verdim.
• 2009 ve 2011 yıllarında İmam Şâtıbî Enstitüsü’nün kadınlar bölümünde Kıraat İlmine giriş dersini verdim.

Malezya’daki Eğitimler

• 2010 yılında Kuala Lumpur/Malezya’da bir yıl boyunca Kur’an-ı Kerim’i doğru okuma, ezberleme ve tecvit dersleri verdim. Bu süre zarfında bir Iraklı öğrenci bana Kur’an-ı Kerim’i tamamen ezberden okudu ve ben de ona Şâtıbiyye yoluyla Hafs rivayetinden icâzet verdim.
• 2013 yılında Malezya’daki el-Medine Uluslararası Üniversitesi’nde İslam Bilimleri Fakültesi, Kur’an ve İlimleri Bölümü öğrencilerine,  “addu’l ây ” (ayet sayıları)  konulu  ders verdim.
• 2014 – 2015 yılında Malezya’daki el-Medine Uluslararası Üniversitesi’nde İslam Bilimleri Fakültesi, Kur’an ve İlimleri Bölümü öğrencilerine “Ayet Sayımı” ve “Kur’an’ın yazımı, dabtı ile alakalı dersler (1. ve 2. seviye) verdim.
• 1-3 Ağustos 2017 tarihleri arasında Malezya İslam Bilimleri Üniversitesi USIM’de Kur’an ve Sünnet Araştırmaları Fakültesi’nde lisansüstü öğretim üyeleri ve öğrencileri için “el-Cezeriyye Risalesi”nin şerhine yönelik özel bir eğitim kursu düzenledim ve birçoğu manzumeden icazet aldı.
• 5-6 Ağustos 2018 tarihlerinde Malezya İslam Bilimleri Üniversitesi USIM’de Kur’an ve Sünnet Araştırmaları Fakültesi’nde “Kıraat İlmine Giriş” konulu bir eğitim verdim.
• Ağustos 2019’da Malezya’daki Nur Kur’an ve İlimleri Eğitim Merkezi’nde Kur’an öğretmenleri için “el-Cezeriyye Risalesi”nin şerhine yönelik bir eğitim kursu düzenledim ve İbnu’l Cezeri’ye ulaşan  senetle icâzet verdim.
• 2019 yılında Malezya’daki Nur Kur’an ve İlimleri Eğitim Merkezi’nde Kur’an öğretmenleri için Dr. İbrahim el-Humaydî’nin ‘Cemâlu’l-Kurra’ kitabını ders olarak yaptırdım.

Tavsiyeler

Sahih Tilavet: Hocam çok teşekkür ederiz. Son olarak Kuran öğrencilerine ne söylemek istersiniz ?

Azze Hoca : Kıymetli Kuran öğrencileri kardeşlerim !

• Kuran’a vaktinizi ayırın. Çabanız onu öğrenmek, ezberlemek ve amel etmek  için olsun. Bunun bereketini ilim ve öğreniminizde, ailenizde ve çocuklarınızda, rızkınızda ve işinizde, tüm ilişkilerinizde görürsünüz.
• Kuran’ı öğrenmenin, bilmenin sevincini ve mutluluğunu aileniz ve sevdiklerinizle paylaşın. Kuran ve onun sevgisi hakkında konuşmaktan kaçınmayın. Kuran’dan, onun sevgisinden bahsetmediğiniz hiçbir ortam olmasın.
• Kur’an-ı Kerim’in dili olan Arapça‘yı öğrenin…. Bu size Kuran ayetlerini tefekkür etmek için yeni ufuklar açacaktır.
• Kuran’ı her gittiğiniz yerde öğretin…  Her katıldığınız toplantıda Kuran’ı konuşun. Kuran hakkındaki bilgilerinizi ve ona duyduğunuz muhabbeti paylaşmayı ihmal etmeyin. Böylelikle belki bir gencin kalbini Kuran’ı öğrenmeye teşvik ederek kazanırsınız. O da merak edip Kuran öğrenir, bazı sure ve ayetleri ezberler. Sonra belki de Kur’an’ın tamamını ezberlemeye nâil olur. İnşaallah…. Siz de buna vesile olmuş olursunuz. Ne güzel….