Med Bâbı başlıklı yazımızda Mukaddime adlı manzumenin dört beyiti inceleyeceğiz. İmam İbnu’l-Cezeri, manzumenin med bâbı bölümde med ve kasr uygulamasının Allah Rasulü’nden nakledildiğini ifade etmiştir. Ayrıca beyitlerde sadece asli med üzerine hemze veya sukun ziyadesiyle oluşan fer’i meddi zikretmiştir. Şimdi bu medleri inceleyelim.

Med Bâbı Beyitleri

Beyitlerde dört tane fer’i med zikredilmiştir:

  1. Meddi Lâzım: Med harfi ile ziyade med sebebi olan asli sukûnun aynı kelimede bulunmasıyla oluşan med çeşididir.     إِلَّا ٱلضَّآلُّونَ       gibi.
  2. Meddi Muttasıl: Med harfi ile medden sonra gelen hemzenin aynı kelimede bulunması ile oluşan fer’i meddir.    منَ ٱلْغَآئِط    gibi.
  3. Meddi Munfasıl: Med harfi ile medden sonra gelen hemzenin farklı kelimelerde bulunması ile oluşan fer’i meddir.    لَآ أَمْلِكُ   gibi.
  4. Meddi Arız: Med harfi, kelimenin son harfinden önce gelirse ve aynı kelime üzerinde vakıf yapılırsa bu medde, meddi arız denir.       ♣  ٱلْعَادُونَ  gibi.

Beyitlerde sadece meddi lazımın çekim miktarı ile alakalı bilgi verilmiştir. Şöyle ki; meddı lazım hem vakıf hem vasıl durumunda sadece tûl ile yani 6 hareke miktarı okunur. Diğer medlerin çekim miktarları ise Hafs rivayetine göre şu şekildedir:

  1. Meddi Muttasıl: 4-5 hareke
  2. Meddi Munfasıl: 4-5 hareke
  3. Meddi Arız: 2-4-6 hareke
Med Babı

Med Babı

Diğer Med Çeşitleri

Beyitlerde zikredilmeyen med çeşitleri ve Hafs rivayetine göre çekim miktarları şu şekildedir:

  • Asli Med: 2 hareke
  • Meddi Sıla Suğra: 2 hareke
  • Meddi İvaz: 2 hareke
  • Harfe Ait Asli Med: 2 hareke
  • Meddi Sıla Kübra: 4-5 hareke
  • Meddi Bedel: 2 hareke
  • Meddi Lin: 2-4-6 hareke

Med çeşitleri ve örnekleri için https://www.sahihtilavet.com/med-ve-kasr/ adlı yazımıza göz atabilirsiniz.

Beyitlerin Arapça ve Türkçeleri alttaki pdf’de bulunmaktadır. ⇓

Med Bâbı Beyitleri  -Cezeriyye Manzumesi Pdf