Hüsn-ü edâ, Kuran’ı tecvid kaidelerini yerine getirerek, dinleyene surûr verecek şekilde güzel okumak demektir. Bu şekilde okunan Kuran’ Kerim imanı arttırır, hüznü giderir, bedenimize ve ruhumuza şifa olur. Her müslümana en azından namaz kılacak kadar Kuran’ı Kerim’i tecvidli okuyabilmesi ve okurken de hüsn-ü eda ile okuması gerekir. İşte meşhur kıraat alimlerinden olan İmam Alemuddin es-Sehâvi‘ nin “Umdetü’l-müfîd ve ʿuddetü’l-mücîd fî maʿrifeti’t-tecvîd” adlı manzumesinde Kuran’ı Kerim’i nasıl okumak hatta nasıl okumamak gerektiğini zikretmiştir. Şimdi bu eserden alınan beş beyti inceleyelim.
Hüsn-ü Edâ Beyitleri
Bu beyitler, İmam İbnu’l-Cezeri’nin, Mukaddime adlı manzumesinin sonuna eklenen son konu olup “tetimmat” başlığı altında zikredilmiştir. Alemuddin es-Sehâvi’nin bu beyitlerde tecvidin ne olmadığından detaylıca bahsetmiş, son olarak da harflerdeki ölçüye dikkat çekmiştir. Ayrıca es-Sehâvi beyitlerine dikkat çekici bir hitapla başlamaktadır:
«Ey Kuran’ı doğru ve güzel şekilde okumak ve mutkin imamların ulaştığı seviyeye ulaşmak, onların gittiği yoldan gitmek isteyen kişi ! Bu güzel hitaptan sonra insanlar arasında yaygın olan hatalı düşüncelere, eksik bilgilere dikkat çekerek söyle demiştir:
hüsn-ü eda
Ey Kuran’ı Güzel Okumak İsteyen !
♦ Tecvidi, uzatılmaması gereken yeri uzatmak, uzatılacak yerde de aşırı uzatmak olduğunu zannetme!
♦ Tecvid, ne med sesinin ardından hemze sesi vermek, (zorlamak) ne de harfleri bir sarhoş edasıyla gevelemektir.
♦ Tecvid, hemzenin telaffuzunda sanki istifra edecekmiş gibi mübalağa yaparak dinleyenin bu hoş olmayan hissi duyupta Kuran meclisini bırakıp gitmesine sebep olmak da değildir.
Son Tembih
En son olarak da kulaklarımıza küpe olması gereken önemli bir uyarıda buluyor:
Her harf için bir ölçü, bir denge vardır. Bu ölçüde aşırıya giden veya ölçüyü eksik bırakan olma !….
Bizde altta bu kıymetli alimize ait olan beyitlerin Arapça ve Türkçelerini pdf olarak ekledik. Umarız istidafeli olur…..
